Szwecja. Gotlandia – wyspa Wikingów

Miejscem, gdzie panuje nienaruszona atmosfera średniowiecza, jest bez wątpienia największa wyspa na Bałtyku. Choć panuje tu dość surowy klimat, jak przystało na Skandynawię, Gotlandia pretenduje do tytułu najbardziej słonecznego zakątka w Szwecji. Nieskażona cywilizacją przyroda, obfituje tu w piaszczyste plaże, nadmorskie urwiska i liczne jeziora.

Stolica w Visby

Największym miastem Gotlandii, nazywanej Wyspą Wikingów, jest Visby – główny ośrodek handlu bałtyckiego już od X wieku. Latem, w 32 tygodniu roku, hucznie organizowany jest tu festiwal zwany Tygodniem Średniowiecznym. Wówczas to do Gotlandii przybywają tłumnie grupy rekonstrukcyjne i fascynaci kultury skandynawskich wojowników. Odbywają się wtedy turnieje rycerskie i biesiady, zaś ludność przebrana w stroje z epoki, sprzedaje rękodzieła w wystylizowanych, jarmarcznych stoiskach. W 1995 roku najstarsza część Visby została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, wraz z dwustoma budynkami z kamienia, katedrą z przełomu XII i XIII wieku oraz ruinami kościołów, spalonych w 1525 roku przez niemieckich najeźdźców. Miasto od XI do XIV wieku wchodziło w skład północnoniemieckiego Związku Hanzeatyckiego – unii handlowej, obejmującej Europę Północną i basen Morza Bałtyckiego. Największe miasto Gotlandii, jak przystało na doskonale zachowaną średniowieczną osadę, otoczone jest murem obronnym z XIII wieku, ciągnącym się na długości ponad trzech kilometrów i o wysokości jedenastu metrów. Wstępu do grodu warownego bronią okazałe bramy i prawie czterdzieści baszt, z których prowadzono ostrzał w kierunku wroga.

Bałtyccy piraci i gotlandzcy wędkarze

Długie wybrzeże wyspy to jedno z największych bałtyckich łowisk troci wędrownej. Krajem, w którego jeziorach wędkarze z całego świata mogą z powodzeniem łowić tłuste okonie i szczupaki, bez wątpienia jest Szwecja. Gotlandia ma ponad 170 kilometrów długości i 50 kilometrów szerokości. Trocie łowi się tu brodząc po kolana w wodzie lub stojąc na skalistym brzegu. Miejscowy obyczaj nakazuje, że wolno złowić tylko tyle ryb, ile jest się w stanie zjeść w dniu połowu. W Szwecji nie praktykuje się poławiania ryb na zapas w celu późniejszego zamrażania na domowy użytek. Ogromnym walorem wyspy jest dzikość skandynawskiej przyrody. Masowa turystyka wędkarska jeszcze tu nie dotarła, dlatego każdy zwolennik aktywnego wypoczynku znajdzie tu miejsce całkowicie odludne. Spacerując po Gotlandii, można spotkać fragmenty wybrzeża z malowniczymi tarasami skalnymi. Rezerwaty przyrody w każdym zakątku wyspy, jeziora z krystalicznie czystą wodą i doskonale zachowane jaskinie ze stalaktytami, świadczą o jej dziewiczym charakterze. Nic dziwnego, że to miejsce upodobali sobie szwedzcy wikingowie i hanzeatyccy kupcy, a w XV i XVI wieku także bałtyccy piraci, którzy gromadzili na wyspie swoje łupy.

Szwecja – Gotlandia

Wikingowie już w VI wieku ustanowili tu ważny punk szlaku handlowego, prowadzącego z Bizancjum do zachodniej Azji. Burzliwa historia wyspy kończy się w czasach panowania Braci Witalijskich – piratów będących postrachem Morza Bałtyckiego na przełomie XIV i XV wieku. W 1398 roku korsarzy przepędził Zakon Krzyżacki, który odsprzedał wyspę Królestwu Szwecji w 1409 roku. Przez pewien okres Gotlandia znajdowała się we władaniu Duńczyków, by na mocy szwedzko-duńskiego pokoju w Brömsebro z 1645 roku stać się oficjalnie szwedzkim terytorium. Obecnie wyspa to ostoja spokoju i idealne miejsce do uprawiania sportu. Przy plażach rozciągających się na osiemdziesięciokilometrowym nabrzeżu, znajdują się wypożyczalnie sprzętu wodnego do nurkowania i kitesurfingu. Gotlandia oferuje również eksplorowanie jaskiń wraz z przewodnikiem. Najbardziej znana z nich to Lummelunda. Na wyspie znajdują się też pola golfowe i stadniny, umożliwiające przejażdżkę konną. Znaną gotlandzką rasą są przyjazne kuce o nazwie russ. Osobliwą cechą tego rejonu jest łagodny klimat i duże nasłonecznienie, które powoduje, że aż do listopada rosną tu charakterystyczne, ciemnoczerwone róże.

Dawna rybacka osada

Do Gotlandii można dolecieć z kilku polskich miast z przesiadką w Sztokholmie. Można również wybrać lot do stolicy Szwecji, a następnie promową przeprawę promem na wyspę. Najtańszą formą zakwaterowania są tradycyjne szwedzkie domki letniskowe, zapewniające szeroką paletę wygód – łazienkę, w pełni wyposażoną kuchnię, umożliwiającą samodzielnie sporządzanie posiłków, a czasem nawet zaopatrujące turystów w rowery górskie, będące najwygodniejszym środkiem transportu na wyspie. Wynajmując pokój w hotelu, należy liczyć się z wysokimi kosztami, ponieważ Skandynawia jest najdroższym turystycznym regionem Europy. Ceny paliwa także zwalają z nóg, dlatego zdrowiej i ekonomiczniej jest przesiąść się na rower. Niezapomnianą przygodną jest bez wątpienia rozbicie namiotu pod gołym niebem, co jest tu całkowicie legalne. Gotlandię można zwiedzać o każdej porze roku, pamiętając jednak, że w okresie letnim na wyspę przybywa najwięcej turystów.

Skarby Wikingów

Warto poświęcić jeden dzień na przeprawienie się promem przez wąską cieśninę na niewielką wysepkę o nazwie Fårö, zwanej też Owczą Wyspą. Jej krajobraz jest zdecydowanie bardziej surowy. Jeśli jest w Europie państwo, znane z lasów sosnowych oraz rozległych pastwisk, na których pasą się stada owiec, to jest nim właśnie Szwecja. Gotlandia kojarzona jest głównie z surową, średniowieczną architekturą, zaś charakterystycznym widokiem w Fårö są wiatraki i kamienne mury, ułożone na granicach prywatnych posiadłości. Mała wysepka swój nietypowy wygląd zawdzięcza specyficznym elementom krajobrazu, jakimi są naturalne rzeźby skalne, zwane rauks. Kominy utworzone ze skał osadowych, były drążone opływowym ruchem fal i wiatru, który na przestrzeni wieków powodował ich erozję. Według legend, skalne maczugi chronią wyspę przed złymi mocami. Fårö mieści się na północ od Gotlandii, przy południowo-wschodnim wybrzeżu Szwecji. Największą atrakcją wyspy jest latarnia morska zbudowana w 1847 roku. Ma trzydzieści metrów wysokości i znajduje się na najbardziej wysuniętym na wschód fragmencie lądu.