Matera we Włoszech

Miasto pełne wąskich, krętych uliczek, z niezliczoną ilością schodków, balkoników i budowli wykonanych z białego kamienia. Miasteczko wygląda niezwykle nastrojowo o każdej porze dnia i nocy. Matera nie należy do miejsc bardzo popularnych, jest dopiero odkrywana przez turystów, panuje w niej charakterystyczny klimat Południowych Włoch.

Wąwóz miejscem osady

Matera to miasto położone na południu Włoch w regionie Basilicata. Należy ono do terenów najsłabiej zaludnionych w całym kraju. Matera znajduje się na trasie między Bari a Napoleonem. Do Matery można dolecieć samolotem – najbliższy port znajduje się w oddalonym o 67 kilometrów Bari. Natomiast najbliższa stacja kolejowa to Ferrandina, która znajduje się 30 kilometrów od Matery. Stamtąd do miasta dostać możemy się autobusem, uważać należy na taksówki, które bywają bardzo drogie.

Okolice miasta to tereny górzyste, w których klimat jest suchy i upalny. Matera należy do najstarszych miast na świecie – niektóre dzielnice datowane są na dwa tysiące lat. Założone zostało w głębokim i długim na kilkadziesiąt kilometrów wąwozie, w którym płynęła rzeka Gravina. Teren ten uznawany jest za wyjątkowo cenny przykład osadnictwa jaskiniowego w basenie Morza Śródziemnego.

Matera we Włoszech

Za najstarszą część miasta uważane jest Civita – to wzgórze z katedrą, posiadającą barokowe wnętrze. W dzielnicy tej nie można pominąć kościoła San Giovanni Battista, przebudowanego w XVIII wieku, ale z zachowanymi motywami romańskimi. Zdecydowanie trzeba zobaczyć także XVI wieczny zamek Castello del Conte Tramontano.

Obraz chatst2 Pixabay

W mieście i okolicy znajduje się ponad 150 wykutych w skałach kościołów, klasztorów i krypt. Większość z nich pochodzi z okresu średniowiecza. W Materze zwiedzić ich można tylko kilka, dostępne są kolorowe broszurki zawierające plan miasta i zdjęcia. Można kupić zbiorczy bilet, zapewniający wejście do kilku z nich: Santa Lucia alle Malve, S. Giovanni in Monterrone, Santa Maria de Idris, Santa Barbara, Convincio di S. Antonio i Santa Maria de Armenis. W większości są do siebie podobne, zdobione pięknymi, jednak bardzo zniszczonymi freskami. W odrestaurowanych budynkach odbywają się koncerty oraz wystawy sztuki współczesnej.

Sassi

Jednak wszystkie te atrakcje to tylko dodatki do Sassi. Historyczne miasto, będące celem turystów, z którego słynie Matera we Włoszech, to całe dzielnice składające się z wykutych na stromej skarpie w skale wapiennej domostw, zwanych Sassi. Dzielą się one na: Sasso Barisano (zamożniejsza część) i Sasso Caveoso (biedniejsza). Sassi to przede wszystkim unikatowe domostwa, wydrążone w skale z murowanymi fasadami. Domy budowane były warstwowo, czasami dochodziły nawet do 10 pięter, dach jednego domostwa, często stanowił podłogę dla następnego. Zabudowa była dość ciasna – pomiędzy domami wiły się wąskie uliczki, często prowadziły one przez dachy domów.

Przesiedlenia

W dzielnicy Sassi mieszkali głównie ubodzy chłopi. Jaskinie podzielone były na dwa pomieszczenia – w mniejszym trzymano drobne zwierzęta gospodarskie oraz narzędzia rolnicze, większe natomiast przeznaczone było dla rodziny, konia i kur. Groty te chroniły przed deszczem, chłodem, upałem. Jedynym źródłem światła były drzwi i niewielkie okienko, znajdujące się ponad nimi. Wodę gromadzono w cysternach na deszczówkę, natomiast nieczystości pozbywano się wylewając je do rzeki.

W Sassi wszechobecne były choroby, panowała wilgoć i brud. Właśnie z tego względu, zaskakujące jest to, że jeszcze niedawno, w Sassi mieszkali ludzie. Dopiero w 1952 roku władze włoskie zaczęły masowe wysiedlenia mieszkańców, często przymusowe, na przedmieścia, do nowo powstałych domów. Przez następne 30 lat domy były opuszczone, dopiero w latach siedemdziesiątych umożliwiono ich dzierżawę, pod warunkiem wykonania remontu.

Klimat pachnący tymiankiem

Miasteczko urokliwe jest o każdej porze roku. Matera we Włoszech ma swój charakterystyczny tajemniczy klimat. Wieczorami łatwo zgubić się w krętych, prowadzących raz w górę, raz w dół uliczkach, pośród niewielkich domków wykutych w białych skałach. Sassi jest na tyle małe, że podczas godzinnego spaceru jesteśmy w stanie dokładnie przyjrzeć się białym domkom. Warto jednak rozejrzeć się również po okolicy miasteczka, w której intensywnie czuć zapach tymianku, na co potrzebować będziemy zapewne kilku dni.

Obraz renzo lapina Pixabay

Od momentu, w którym w regionie zaczęła rozwijać się turystyka, znacznie wzrosły ceny działek, zwłaszcza tych ze starymi zabudowaniami. Trwa rekonstrukcja Sassi – miasto się zaludniło, a największym problemem mieszkańców jest to, gdzie mają trzymać swoje samochody. W prehistorycznych jaskiniach znajdują się hotele i restauracje, nowoczesne mieszkania, sklepy z pamiątkami.

Ponieważ turystyka w Materze przeradza się w biznes, mieszkańcy utworzyli atrakcje turystyczne, zrekonstruowali skalne domostwa i tak w Casa Grotta di Vico Solitario, możemy zobaczyć jak wyglądało oryginalne gospodarstwo (wstęp 1,5 euro, szczegóły na stronie). Warto wiedzieć, że w mieście nie znajdziemy biura informacji turystycznej, dostępne są jedynie prywatni przewodnicy oraz agencje.

Filmowy świat

Kuchnia Matery to przede wszystkim kuchnia chłopów i pasterzy, jada się dużo warzyw, serów oraz dań z jagnięciny. Produkty w większości pochodzą z lokalnych upraw i hodowli. W menu spotkać możemy makaron a la Mel Gibson, co Sassi zawdzięcza filmowi „Pasja” Mela Gibsona, którego wiele scen powstało w mieście. Sassi zyskało popularność wśród filmowców, ponieważ nie potrzebuje wiele zabiegów, aby odgrywać dawną Jerozolimę. Urzeka nie tylko coraz większe grono turystów, ale także wielu hollywoodzkich filmowców. W mieście powstały między innymi takie filmy jak: „Ewangelia według św. Mateusza” (Piera Paolo Pasoliniego), „Król Dawid” (Bruce’a Beresforda).

Miasto każdego roku przyciąga dziesiątki tysięcy turystów, z prawie każdego miejsca w nim rozciąga się niesamowity widok. Matera w 1993 roku została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Od pewnego czasu miasto ożyło na nowo, staruje nawet do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2019, przez cały rok organizowane są tu koncerty, wystawy, festiwale filmowe i spektakle teatralne.

Dodaj komentarz